Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2025
Εκοιμήθη το πρωί του Σαββάτου 25 Ιανουαρίου, σε ηλικία 95 ετών, ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας, κυρός Αναστάσιος, ο οποίος το τελευταίο διάστημα αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο εκπαιδευτικός και συγγραφέας Ευθύμιος Πριόβολος, από το Αγγελόκαστρο, είχε τον Αναστάσιο Αλβανίας, Καθηγητή κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του σπουδών. Έγραψε στον προσωπικό λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης λίγα λόγια για τον σεβάσμιο Ιεράρχη:
Ένας μεγάλος άνθρωπος / Ευθ. Πριόβολος / 25 Ιαν 2025
Έφυγε σήμερα για την «μέλλουσαν πόλιν» μία παγκόσμια πνευματική μορφή της Ορθοδοξίας και των γραμμάτων, ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος (Γιαννουλάτος) στην ηλικία των ενενήντα πέντε ετών.
Είχα την ευλογία να τον έχω Καθηγητή στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας, στην έδρα της Ιστορίας των Θρησκευμάτων. Και λέω είχα την ευλογία, γιατί γνώρισα από κοντά, παρακολούθησα, διάβασα, εξετάστηκα από αυτόν τον μεγάλο δάσκαλο και άνθρωπο. Δεκαεννέα -είκοσι χρονών τότε δεν μπορούσα να αντιληφθώ και να συνειδητοποιήσω το μέγεθος του συγκεκριμένου καθηγητή. Ωστόσο με άγγιζε ο λόγος του, οι γνώσεις του, η παρουσία του, η ταπεινότητα, η αγάπη που είχε στην καρδιά του. Με τα χρόνια ένιωσα πόσο επέδρασε η παρουσία του στη θεολογική μου κατάρτιση, στη σκέψη, στο λόγο μου, στη συνέχιση των σπουδών μου, και αργότερα στην παρουσία μου στο σχολείο.
Ο Αναστάσιος ήταν αριστούχος και διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Θρησκειολογία και Εθνολογία στα πανεπιστήμια του Αμβούργου και Μαρβούργου της Γερμανίας. Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ρωσικά, ιταλικά, λατινικά, ισπανικά, κισουαχίλι και αλβανικά. Μελέτησε ιδιαίτερα τον Βουδισμό, τον Ταοϊσμό, τον Κομφουκιανισμό και τα αφρικανικά θρησκεύματα. Γνώρισε τα διάφορα θρησκεύματα σε χώρες όπου αυτά ακμάζουν. Μελέτησε την αφρικανική θρησκευτικότητα στην Ουγκάντα, στη Νιγηρία, στο Καμερούν, στη Γκάνα, στην Κένυα και την Τανζανία. Επισκέφθηκε επανειλημμένως την Ινδία. Ταξίδεψε σε βουδιστικές χώρες: Ταϊλάνδη, Κεϊλάνη, Σρι Λάνκα, Μιανμάρ, Κορέα, Ιαπωνία και Κίνα. Γνώρισε τον Ταοϊσμό και τον Κομφουκιανισμό στη Σιγκαπούρη, Ταϊβάν, Χονγκ - Κόνγκ και στην Κίνα καθώς και το Ισλάμ με ταξίδια στον Λίβανο, Συρία, Ιορδανία, Αίγυπτο, Τουρκία, Πακιστάν, Ιράν και Δυτική Αφρική. Έγραψε 25 βιβλία και πάνω από 240 μελέτες. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Η συμβολή του στην επιστήμη, στη σύγχρονη χριστιανική μαρτυρία, στον διάλογο μεταξύ των θρησκειών και την ειρηνική συνύπαρξη λαών και θρησκειών έχει αναγνωριστεί διεθνώς. Γι’ αυτό και έχει τιμηθεί με 30 βραβεία και παράσημα διαφόρων χωρών και Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Ήταν ο αγαπημένος εκατομμυρίων ανθρώπων. Χωρίς χρυσοποίκιλτα άμφια και κοσμήματα, χωρίς φωνές και απειλές, χωρίς αντιπαραθέσεις με διαφορετικούς ανθρώπους και θρησκείες. Είναι άγνωστη, ακόμη, για τη συντριπτική πλειονότητα των Ελληνίδων και των Ελλήνων η δράση που είχε αναπτύξει ο Αναστάσιος, κληρικός ων, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, στις εξεγέρσεις της Νομικής και του Πολυτεχνείου. Βοηθούσε τους φοιτητές, στήριζε τους γονείς τους, έκανε διαβήματα στη χούντα, έτρεχε στις φυλακές. Εργάστηκε με τον δικό του τρόπο κατά της δικτατορίας. [ βλ. «Ο ιεράρχης της Νομικής και του Πολυτεχνείου», εφημ. «Τα Νέα» 17 Νοεμβρίου 1994].
Το 1992 εστάλη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ανασυστήσει την πολύπαθη ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας. Παρά τις τεράστιες δυσκολίες ανάστησε κυριολεκτικά την διαλυμένη εκεί ορθόδοξη εκκλησία, η οποία είχε καταρρεύσει ύστερα από τον επί 46 χρόνια διωγμό από το μοναδικό «αθεϊστικό κράτος» της υφηλίου. Παράλληλα ανέπτυξε πρωτοποριακά προγράμματα στους τομείς εκπαίδευσης, υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, αγροτικής ανάπτυξης, πολιτισμού και οικολογίας, τα οποία συνέβαλαν και συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση των υποδομών της γειτονικής χώρας. Αυτός είναι ο λόγος που η Αλβανία τον τίμησε με το ανώτατο παράσημο της Δημοκρατίας της Αλβανίας «Γεώργιος Καστριώτης – Σκεντέρμπεη».
Από τα αξιόλογα βιβλία του ξεχωρίζω το «Ισλάμ – θρησκειολογική επισκόπηση» (1975) - ό,τι εγκυρότερο υπάρχει για τη θρησκεία αυτή - και το υπέροχο, σχετικά πρόσφατο (2015), «Συνύπαρξη – ειρήνη, φύση, φτώχεια, τρομοκρατία, αξίες».
Τελειώνω με τα λόγια του στον πρόλογο της «Συνύπαρξης, σ. 12:
«Ευλογημένοι όσοι εργάζονται για:
- την ειρήνη στον τόπο τους και όπου γης απειλείται
- τον έμπρακτο σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον
- τον περιορισμό έως και την εξάλειψη της φτώχειας
- την καταπολέμηση της βίας και την εξουδετέρωση της τρομοκρατίας
- την επικράτηση των πνευματικών αξιών που κορυφώνονται στην αγάπη.
Μακάριοι όσοι αγωνίζονται για την αρμονική συνύπαρξη στο άμεσο περιβάλλον τους, στη χώρα τους, σε ολόκληρο τον κόσμο».
Αυτός ήταν ο Αναστάσιος (Γιαννουλάτος). Στο καλό μεγάλε δάσκαλε και ιεράρχη, αγαπημένε του Θεού και των ανθρώπων» καταλήγει το αφιερωματικό κείμενο του συμπατριώτη μας Ευθύμιου Πριόβολου.
Ανακοίνωση Ορθοδόξου Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας
Εκοιμήθη εν Κυρίω ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κυρός Αναστάσιος
Η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας με βαθύτατη οδύνη αναγγέλλει την εις Κύριον εκδημία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας κυρού Αναστασίου. Ο Μακαριώτατος εκοιμήθη σήμερα, 25 Ιανουαρίου 2025, στις 8:30 π.μ. (ώρα Ελλάδος) σε ηλικία 95 ετών, στο Νοσοκομείο "Ο Ευαγγελισμός" των Αθηνών συνεπεία πολυοργανικής ανεπαρκείας. Είχε προηγηθεί πολυήμερη νοσηλεία στο Νοσοκομείο "Υγεία" των Τιράνων.
Καλούμε το χριστεπώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας της Αλβανίας να προσεύχεται για την ανάπαυση της ψυχής του εκλιπόντος Προκαθημένου.
Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος κυρός Αναστάσιος υπήρξε ο αναστηλωτής και ανακαινιστής της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, την οποία ανέστησε κυριολεκτικώς εκ των ερειπίων μετά την πτώση του αθεϊστικού καθεστώτος. Με το θεόπνευστο όραμα και την ακάματη εργασία του, ανοικοδόμησε εκ βάθρων την εκκλησιαστική ζωή, ανήγειρε εκατοντάδες ναούς, συνέστησε εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα και ανέδειξε νέο κλήρο, προσφέροντας αδιάλειπτη θυσιαστική διακονία επί 33 και πλέον έτη.
Αιωνία αυτού η μνήμη!
